Yapıların tam olarak ne olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Bunları araştırmanın yapı taşları olarak düşünün - araştırmacıların incelemeyi ve anlamayı amaçladıkları soyut fikirler, teoriler veya kavramlar. Araştırmaların üzerine inşa edildiği temel görevi görürler. Ancak sadece bu teorik yapılara sahip olmak yeterli değildir; araştırmacıların bunları ölçmek ve doğrulamak için etkili yollara ihtiyacı vardır. İşte bu noktada yapı geçerliliği devreye girer. 

Bu makalede, aşağıdaki kavramları inceleyeceğiz araştırmada yapı ve türlerini ve yapıların gerçek zamanlı olarak nasıl ölçüleceğini bilmelidir. 

Araştırmada Yapı Nedir?

Araştırma alanında bir yapı, incelenen veya üzerinde çalışılan soyut bir kavram veya fikir anlamına gelir. Doğrudan gözlemlenemeyen veya ölçülemeyen teorik veya varsayımsal bir varlığı temsil eder. Yapılar genellikle çeşitli çalışma alanlarındaki karmaşık olguları veya ilişkileri açıklamak ve anlamak için kullanılır.

Araştırmacılar genellikle mevcut teorilere veya gözlemlere dayalı yapılar geliştirir ve bunları deneyler tasarlamak veya araştırmalar yürütmek için bir temel olarak kullanır. Yapılar, hipotezlerin formüle edilmesi ve araştırma sorularının geliştirilmesi için yapı taşları görevi görür. Verilerin düzenlenmesi ve yorumlanması için bir çerçeve sağlayarak araştırmacıların belirli bir olguya katkıda bulunan altta yatan faktörleri veya değişkenleri keşfetmesine ve değerlendirmesine olanak tanır.

Kurgular, psikoloji, sosyoloji, ekonomi ve eğitim dahil olmak üzere çok sayıda disiplinde bilginin ilerletilmesinde temel bir rol oynamaktadır. Araştırmacıların karmaşık olguları incelemesine, değişkenler arasındaki ilişkileri tanımlamasına ve etrafımızdaki dünyanın daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunan teorik çerçeveler oluşturmasına olanak tanırlar.

Yapı Türleri

Araştırmalarda, yapılar genel olarak üç ana türe ayrılabilir:

Gizli Yapılar

Gizli yapılar, gözlemlenebilir göstergelerden veya ölçümlerden çıkarılan gözlemlenemeyen değişkenler veya kavramlardır. Bu yapılar doğrudan ölçülemeyen soyut fikirleri veya altta yatan boyutları temsil eder. Örtük yapılara örnek olarak zeka, kişilik özellikleri, tutumlar ve motivasyon verilebilir. Araştırmacılar, gözlemlenebilir göstergelerine dayalı olarak gizil yapıları tanımlamak ve analiz etmek için faktör analizi veya yapısal eşitlik modellemesi gibi istatistiksel teknikler kullanmaktadır.

Bileşik Yapılar

Bileşik yapılar birden fazla gözlenen değişken veya göstergenin bir araya getirilmesiyle oluşturulur. Bu yapılar, birkaç ilgili boyutu veya faktörü kapsayan daha üst düzey bir kavramı veya yapıyı temsil etmek üzere oluşturulur. Örneğin, iş tatmini; maaş, iş-yaşam dengesi, iş güvenliği ve işteki kişiler arası ilişkiler gibi göstergeleri içeren bileşik bir yapı olabilir. Araştırmacılar, ilgilenilen yapının kapsamlı bir ölçüsünü oluşturmak için bu bireysel göstergeleri bir araya getirir veya birleştirir.

Operasyonel Yapılar

Operasyonelleştirmeler olarak da bilinen operasyonel yapılar, bir araştırma çalışmasında bir yapıyı değerlendirmek için kullanılan belirli ölçümleri veya göstergeleri ifade eder. Bu yapılar soyut kavramların somut ve ölçülebilir değişkenlere dönüştürülmesini içerir. Operasyonel yapılar anketleri, anketleri, testleri, gözlemleri veya üzerinde çalışılan yapıyla ilgili ampirik veriler sağlayan diğer veri toplama yöntemlerini içerebilir. Araştırmacılar, amaçlanan yapıyı etkili bir şekilde yakaladıklarından emin olmak için bu operasyonel yapıları dikkatlice tasarlar ve doğrular.

Bu tür yapıların birbirini dışlamadığını ve çoğu zaman birbiriyle ilişkili olabileceğini belirtmek önemlidir. Bir araştırmacı genellikle araştırma hedeflerine, teorik çerçevelerine ve mevcut ölçüm tekniklerine dayanarak hangi yapı türünü kullanacağına karar verir.

Yapıların Ölçülmesi

Yapıların ölçülmesi süreci tipik olarak uygun ölçümlerin veya göstergelerin tanımlanmasını ve seçilmesini içeren operasyonelleştirme ile başlar. Bu ölçümler, üzerinde çalışılan yapının farklı yönlerini veya boyutlarını yakalamak için dikkatlice tasarlanır. Araştırmanın niteliğine bağlı olarak anket soruları, mülakat protokolleri, davranışsal gözlemler veya arşiv veri kaynakları şeklinde olabilirler.

Bir yapının çalışılabileceği veya ölçülebileceği genel olarak iki yol vardır:

1. Anket Soru Formları

Anketler, yapıları dolaylı olarak ölçmek için araştırmalarda yaygın olarak kullanılır. Katılımcılara önceden belirlenmiş bir dizi soru sorarak veri toplamak için yapılandırılmış ve sistematik bir yaklaşım sağlarlar. Bu sorular, üzerinde çalışılan yapının farklı boyutlarını veya yönlerini değerlendirmek için dikkatlice tasarlanmıştır.

Anket soru formlarını oluştururken, araştırmacılar altta yatan yapıyı etkili bir şekilde yakalayan maddeler geliştirmeye çalışırlar. Bu, açık ve net bir dil kullanmayı, soruların yapıyla ilgili olmasını sağlamayı ve çeşitli yönlerini kapsamlı bir şekilde ele almayı içerir. Soruların ifade biçimi, yönlendirici veya önyargılı yanıtlardan kaçınacak ve böylece ölçümlerin geçerliliğini artıracak şekilde hazırlanır.

2. Gözlemsel Ölçümler

Araştırmalarda gözlemsel ölçümler, yapılara açıkça atıfta bulunmadan dolaylı olarak değerlendirmenin bir yolu olarak kullanılır. Bu ölçümler, ilgilenilen yapıyla ilgili belirli bağlamlarda katılımcıların davranışlarının, eylemlerinin veya etkileşimlerinin sistematik olarak gözlemlenmesini ve kaydedilmesini içerir.

Gözlemsel ölçümler, araştırmacıların katılımcıların gözlemlenebilir davranışları hakkında nesnel ve gerçek zamanlı veri toplamasına olanak tanıyarak altta yatan yapıya ilişkin içgörü sağlar. Araştırmacılar, yapı ile ilgili belirli göstergeleri veya boyutları yakalamak için gözlem protokollerini veya kodlama şemalarını dikkatlice tasarlar.

Veri toplama sürecinde araştırmacılar katılımcıları doğal ya da kontrollü ortamlarda gözlemleyerek incelenen yapıyla ilgili davranışlara ya da eylemlere odaklanırlar. Genellikle önceden tanımlanmış kategoriler veya kriterler kullanarak belirli davranışları tanımlamak ve kaydetmek için uzmanlıklarını kullanırlar. Bu kategoriler mevcut teorilere, önceki gözlemlere veya uzman görüş birliğine dayalı olarak oluşturulabilir.

Yapı Geçerliliği

Yapı geçerliliği, bir ölçüm aracının veya operasyonelleştirmenin ölçmeyi amaçladığı temel yapıyı ne ölçüde doğru ve etkili bir şekilde yakaladığına ilişkin kritik bir araştırma kavramıdır. Ölçümlerin, üzerinde çalışılan yapının teorik anlamı ve kavramsallaştırması ile ne derece uyumlu olduğunu değerlendirir. 

Araştırmacıların yapı geçerliliğini kontrol etmek için yaygın olarak kullandıkları iki tür vardır:

1. Yapı Yakınsak Geçerliliği

Yakınsak geçerlilik, bir ölçüm aracının aynı veya benzer yapıyı değerlendiren diğer ölçümler veya göstergelerle ne ölçüde pozitif korelasyon gösterdiğini inceler. Ölçüm aracının teorik olarak yapı ile ilişkili olması gereken diğer ölçümlerle pozitif ilişkili olduğunun gösterilmesini içerir. Bu, aracın amaçlanan yapıyı etkili bir şekilde yakaladığına dair kanıt sağlar.

2. Yapı Ayrıştırıcı Geçerliliği

Ayırt edici geçerlilik, bir ölçüm aracının üzerinde çalışılan yapıdan kavramsal olarak farklı olan ölçümler veya göstergelerle ne ölçüde güçlü korelasyon göstermediğini değerlendirir. Aracın, yapı ile güçlü bir şekilde ilişkili olmaması gereken ölçümlerle düşük veya önemsiz korelasyonlara sahip olduğunun gösterilmesini içerir. Bu, aracın incelenen yapıya özgü ve farklı olduğunu gösterir.

Yapı Geçerliliğine Yönelik Tehditler

Araştırma yürütürken, bir ölçüm aracının altta yatan yapıyı ne ölçüde doğru bir şekilde yakaladığını ifade eden yapı geçerliliği için tehdit oluşturabilecek potansiyel faktörler vardır. Bu tehditler ölçümlerin geçerliliğini etkileyebilir ve potansiyel olarak hatalı veya yanıltıcı sonuçlara yol açabilir.

Zayıf Operasyonelleştirme

Zayıf operasyonelleştirme, bir yapıyı değerlendirmek için kullanılan ölçüm aracının veya yöntemlerinin amaçlanan anlamını veya boyutlarını etkili bir şekilde yakalayamadığı durumları ifade eder. Bu durum ölçümlerin geçerliliğini tehlikeye atabilir ve araştırma bulgularında yanlışlıklara veya önyargılara yol açabilir.

Operasyonelleştirme zayıf olduğunda, ölçüm aracı çalışılan yapıyı yeterince temsil etmeyebilir. Kapsamlılıktan yoksun olabilir, yapının ilgili tüm yönlerini veya göstergelerini kapsamayabilir. Sonuç olarak, elde edilen ölçümler altta yatan kavramı veya teoriyi doğru bir şekilde yansıtmayabilir.

Deneyci Beklentileri

Deneyci beklentileri, araştırmacıların sahip olabileceği ve çalışılan yapının ölçümünü veya yorumlanmasını etkileyebilecek bilinçsiz veya bilinçli önyargıları ve beklentileri ifade eder. Bu önyargılar sistematik hatalara yol açabilir ve ölçümlerin ve araştırma sonuçlarının geçerliliğini tehlikeye atabilir.

Araştırmacıların sonuçlarla ilgili önyargıları veya beklentileri olduğunda, bu durum davranışlarını, katılımcılarla etkileşimlerini veya verilerin yorumlanmasını incelikli bir şekilde etkileyebilir. Örneğin, araştırmacılar sözel olmayan ipuçları veya çalışma tasarımındaki kasıtsız ipuçları yoluyla beklentilerini katılımcılara istemeden iletebilirler. Katılımcılar daha sonra bu beklentilere uygun bir şekilde yanıt vererek potansiyel olarak ölçümleri çarpıtabilir.

Denek Önyargısı

Denek yanlılığı, araştırmada yapı geçerliliğine yönelik potansiyel bir tehdittir. Denek yanlılığı, katılımcıların inançlarının, beklentilerinin veya sosyal arzu edilebilirliklerinin yanıtları üzerindeki etkisini ifade eder ve çalışılan yapının çarpıtılmış veya yanlış ölçümlerine yol açar. Bu yanlılık, araştırma sonuçlarının geçerliliğini ve güvenilirliğini tehlikeye atabilir.

Sonuç olarak, yapılar, araştırılan teorik kavramları ve olguları temsil ettikleri için araştırmalarda hayati bir rol oynamaktadır. Yapı geçerliliği, kullanılan ölçümlerin amaçlanan yapıları doğru bir şekilde yakalamasını sağlamak için çok önemlidir. Araştırmacılar, titiz operasyonelleştirme teknikleri kullanarak ölçümlerinin geçerliliğini ve güvenilirliğini artırabilirler. Ancak araştırmacılar aynı zamanda zayıf operasyonelleştirme, deneyci beklentileri ve denek yanlılığı gibi yapı geçerliliğine yönelik potansiyel tehditlerin de farkında olmalıdır. 

Bilgileri ve Çizimleri Güzel ve Etkileyici Slaytlara Entegre Edin

Sunumunuz dinleyicilerinizi cezbetmek için önemlidir, ancak slaytlarınızdaki bilgiler onların dikkatini çekmek için gizli sostur. Sunumunuzdan en iyi şekilde yararlanmak için işte size harika bir ipucu. Kullanın Mind the Graph Bilgi ve illüstrasyonları güzel ve etkili slaytlara entegre etmek için. Şimdi kaydolun ve sunumlarınızı bir üst seviyeye taşıyın. 

logo-abone ol

Haber bültenimize abone olun

Etkili görseller hakkında özel yüksek kaliteli içerik
bilimde iletişim.

- Özel Rehber
- Tasarım ipuçları
- Bilimsel haberler ve trendler
- Öğreticiler ve şablonlar