Mary Shelley'nin yazdığı "Frankenstein; ya da Modern Prometheus" iki yüzyılı aşkın bir süredir okurları büyüleyen bir edebiyat klasiğidir.
Bununla birlikte, romanın etkisi kurgu alanının ötesine geçerek bilim dünyasına kadar uzanır. Frankenstein'ın insan benzeri bir yaratık yaratmak için yaptığı bilimsel deneyler, bilim dünyası üzerinde kalıcı bir etki yaratmış, birçok kişiyi bilgi ve gelişim arayışında mümkün olanın sınırlarını zorlamaya teşvik etmiştir.
Bu makale, "Frankenstein Bilimi Nasıl Etkiledi?" sorusunu, tıbbi keşiflere ilham vermekten bilimsel araştırmanın sınırlarıyla ilgili etik tartışmaları alevlendirmeye kadar her konuya değinerek ele almayı amaçlamaktadır.
Frankenstein'da kullanılan bilim neydi?
Victor Frankenstein'ın canavarını yaratmak için kullandığı bilim "Frankenstein; or, The Modern Prometheus "ta uzun uzadıya tartışılmamıştır, çünkü Mary Shelley daha çok hikâyenin ahlaki ve felsefi sonuçlarıyla ilgilenmiştir. Ancak Frankenstein yaratığını hayata geçirmek için kimya, anatomi ve elektriğin bir karışımını kullanmıştır.
Victor Frankenstein, ölü dokularda kas hareketleri oluşturmak için elektrik akımı kullanımı olan elektrik ve galvanizm ile ilgili ilk deneylerini hatırlıyor. Ayrıca kimya ve anatomi üzerine derinlemesine çalıştığını anlatır ki, canavarını inşa etmek için çeşitli vücut parçalarını toplayıp birleştirdiği sonucuna varabiliriz.
Bilim Frankenstein'ı nasıl etkiledi?
Cevap aradığımız ana soru "Frankenstein bilimi nasıl etkiledi?" Ancak, Mary Shelley'i Frankenstein'ı yazmaya iten şeyin ne olduğunu anlamak için zamanda geriye gitmeliyiz.
Elektrik, kimya ve anatominin potansiyelini yeni keşfetmeye başlayan döneminin bilimsel keşifleri ve deneyleri Mary Shelley'i açıkça etkilemiştir. Bunlar Mary Shelley'nin Frankenstein'ına ilham vermiş olabilecek deneylerdir.
Galvanizm
İtalyan bilim adamı ve Luigi Galvani'nin yeğeni olan Giovanni Aldini, elektriğin insan vücudu üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde incelemiştir. Özellikle ölü ya da cansız olduğu varsayılan canlıları diriltmek için galvanizmin kullanımıyla ilgilenmiş ve elektrik akımları kullanarak hayvanların ve insan cesetlerinin kaslarını uyardığı bir dizi halka açık gösteri düzenlemiştir.
En ünlü gösterilerinden biri, Aldini'nin Forster'ın vücudunun çeşitli bölgelerine elektrik şoku verdiği ve bunun sonucunda ortaya çıkan kas kasılmalarını izlediği, yakın zamanda idam edilen suçlu George Forster'ın halka açık elektrikle idamını içeriyordu. Yeniden canlandırma girişimleri başarısız olsa da Aldini'nin Forster üzerinde yaptığı deneylerin sonuçları kapsamlı bir şekilde yayınlandığı için bilim kurgunun en ikonik senaryolarından birine ilham vermiş olabilir. Deneyin ayrıntıları Frankenstein'da yaratığın canlandığı kritik anda sunulan görsellere çok benziyor.
Ameliyatlar
Mary Shelley'nin ameliyat ve tıbbi deneylerle ilgili kendi deneyimlerinin Frankenstein'ın gelişimini etkilediği düşünülmektedir. Shelley'nin annesi o doğduktan kısa bir süre sonra ölmüş ve daha sonra kendi üvey kız kardeşinin bir tümörü almak için zor ve sonunda ölümcül bir ameliyat geçirdiğini görmüştür. Bu karşılaşmalar onun yaşam ve ölüm bilimine olan tutkusunu ve bilimsel deneylerin etik ve ahlaki sonuçları hakkındaki merakını etkilemiş olabilir. Dahası, Shelley'nin Frankenstein'ı yazdığı dönemde, anestezi kullanımı ve yenilikçi cerrahi yöntemlerin icadı da dahil olmak üzere cerrahi alanında önemli ilerlemeler kaydediliyordu.
Uçan Çocuk
Stephen Gray, 18. yüzyılda elektrik yüklerinin özelliklerini anlamak için deneyler yapan önemli bir İngiliz bilim adamıydı. "Uçan çocuk" deneyi, statik elektriğin etkilerinin biraz rahatsız edici bir göstergesiydi. Çocuk tavana kadar yükseltilmiş bir platform üzerine yerleştirildi. Statik elektrikle yüklendikten sonra çocuk elleriyle kağıt parçalarını çekmeyi başardı. Burnundan kıvılcımlar çıktığı görülüyordu. Havaya kaldırılmış bir platformun üzerine yayılmış, kıvılcımlar saçan ve ön planda kollarını hevesle sallayan bir bilim adamının görüntüsü, Victor Frankenstein'ın canavarını yarattığı sinema görüntülerinden farklı değildir.
Frankenstein bilimi nasıl etkiledi?
Frankenstein'ın bilim üzerinde büyük bir etkisi olmuş, bilim insanlarını, araştırmacıları ve hatta etikçileri bilimsel ilerlemenin etik, sosyal ve ahlaki sonuçları hakkında düşünmeye sevk etmiştir. Bunlar Frankenstein'ın bilimi nasıl etkilediğinin en önemli yönleridir:
Tıbbi Teknoloji Gelişmeleri
Frankenstein, özellikle protez, organ nakli ve yapay zeka araştırmaları alanlarında olmak üzere tıbbi teknolojinin gelişimi üzerinde muazzam bir etkiye sahipti. Mary Shelley'nin romanı, bilimsel deneyler yoluyla yapay yaşam üretme olasılığını araştırmış ve insan benzeri makineler ve cihazlar inşa etme olasılıkları üzerine daha fazla araştırma yapılmasını teşvik etmiştir.
Roman, Victor Frankenstein'ın yaratığı çok sayıda vücut parçasından oluştuğu için, insan vücudunun parçalarını değiştirmek veya büyütmek için bilimi kullanma kavramını ortaya koymuştur. Bu durum, protez alanında önemli ilerlemelerin yanı sıra doğal uzuvların hareket ve işleyişini taklit edebilen karmaşık protez uzuvların geliştirilmesiyle sonuçlanmıştır.
Romanın organ nakli konusunu ele alması da bu alandaki gelişmeleri teşvik etmiş, bilim insanları ve tıp uzmanları hasarlı veya hasta organların sağlıklı olanlarla değiştirilmesi için yeni prosedürler ve teknolojiler yaratmaya çalışmışlardır.
Nihayetinde, romanın canavarı duyguları ve aklı olan bilinçli bir varlık olarak tasvir etmesi, yapay zekanın gelişimi ve insan bilişini ve davranışını taklit edebilen akıllı makinelerin geliştirilmesine yönelik çalışmaların devam etmesine yol açmıştır.
Tıp Etiği ve Biyoetik
Romanın ana konularından biri, özellikle yaşamın yaratılmasını veya doğal düzenin bozulmasını içerdiğinde, bilimsel araştırmaların etik ve ahlaki sonuçlarıdır. Roman, bilim insanlarının hesap verebilirliği ve eylemlerinin sonuçlarının yanı sıra dizginlenemeyen bilimsel hırsın riskleri hakkında ciddi endişeleri gündeme getiriyor.
Romandaki sorumluluk ve ihtiyat temaları, özellikle genetik mühendisliği ve biyoteknoloji alanlarında bilimsel araştırma ve deneyler için etik kuralların oluşturulmasını etkilemiştir. Ayrıca, bilimsel testlerin ve tıbbi müdahalelerin fiziksel ve duygusal etkilerinin tasvir edilmesi, tıbbi tedavi ve araştırmalar için bilgilendirilmiş onam ve hasta özerkliği gibi etik ilkelerin oluşturulmasına katkıda bulunmuştur.
Romanın tanrıyı oynamanın tehlikelerine ilişkin uyarıcı anlatısı, klonlama etiği ve yapay zeka hakkındaki tartışmaları da etkilemiştir.
Franken Benzeri Bilim Alanındaki Endişeler
Franken-benzeri bilimle ilgili endişeler arasında canlı varlıkların geliştirilmesi ve kullanılması, yeni yaşam formlarının yaratılması veya mevcut olanların değiştirilmesiyle ilgili güvenlik endişeleri ve sonuç olarak bu organizmaların çevre üzerindeki etkisiyle ilgili endişeler yer almaktadır.
Sonuç olarak, Franken benzeri bilim, eleştirel analiz ve etik tefekkür gerektiren çok sayıda konuyu gündeme getirmektedir. Bilim insanları yeni teknolojilerin olası tehlikeleri ve avantajları hakkında açık ve dürüst tartışmalar yürütmeli ve bunların güvenli ve sorumlu bir şekilde kullanılmasını sağlamak için yeterli kontroller geliştirmelidir.
Bilimsel iletişimde devrim yaratmak için hızla büyüyen topluluğumuza katılın
Bilimsel çıktılarınızı göz alıcı infografikler ve görsellerle dönüştürün. Birlikte çalışmak Grafiğe Dikkat Edingeniş bir bilimsel illüstrasyon ve şablon koleksiyonunun yanı sıra bunları değiştirmek ve metin, grafik ve veri gibi yeni bileşenler eklemek için araçlar sağlayan bir platform, çalışmalarınıza harika görseller getirmenizi kolaylaştırır.
Haber bültenimize abone olun
Etkili görseller hakkında özel yüksek kaliteli içerik
bilimde iletişim.