Op het gebied van onderzoek leidt nieuwsgierigheid vaak tot baanbrekende ontdekkingen en nieuwe inzichten. Als onderzoekers aan hun intellectuele reizen beginnen, gebruiken ze verschillende methodologieën om onbekend terrein te verkennen, conventionele kennis uit te dagen en de grenzen van begrip te verleggen. Eén zo'n methodologie die de weg vrijmaakt voor exploratie staat bekend als verkennend onderzoek.

Verkennend onderzoek dient als een poort naar het ontrafelen van de mysteries van het onbekende en biedt onderzoekers een platform om zich te verdiepen in onontgonnen gebieden en een dieper begrip van complexe fenomenen te ontwikkelen. Door open vragen te formuleren die de diepte van een onderwerp induiken, nodigt verkennend onderzoek onderzoekers uit om op een onderzoekende zoektocht te gaan, waarbij de reis zelf net zo waardevol is als de bestemming.

Dit artikel biedt een diepgaande verkenning van verkennende onderzoeksvragen en biedt lezers waardevolle inzichten aan de hand van een reeks illustratieve voorbeelden. 

Wat is verkennend onderzoek?

Verkennend onderzoek is een methodologische strategie die in de wetenschappelijke wereld wordt gebruikt om nieuwe of onverklaarbare gebeurtenissen te onderzoeken. Het fungeert als een eerste onderzoek met als doel kennis te vergaren, ideeën te stimuleren en potentiële patronen of associaties in een bepaald onderwerp of vraagstuk te ontdekken. Verkennend onderzoek is van nature flexibel en open van aard, in tegenstelling tot andere soorten onderzoek die vooraf bepaalde hypotheses en doelstellingen hebben. 

Het primaire doel van verkennend onderzoek is om kennis en begrip te vergroten door een onderwerp vanuit verschillende invalshoeken en perspectieven te onderzoeken. Het wordt vaak gebruikt als er weinig of geen eerdere informatie over een onderwerp bestaat, of als de bestaande informatie onvoldoende is om concrete hypotheses te vormen. Verkennend onderzoek helpt onderzoekers om onderzoeksvragen te definiëren, hypotheses te ontwikkelen en in de toekomst gerichtere studies te ontwerpen.

Verkennende onderzoeksmethoden zijn divers en kunnen technieken omvatten zoals literatuuronderzoek, interviews, observaties, focusgroepen, casestudies en enquêtes. Met deze methoden kunnen onderzoekers kwalitatieve en/of kwantitatieve gegevens verzamelen, verschillende gezichtspunten verkennen en potentiële patronen of thema's identificeren die als leidraad kunnen dienen voor verder onderzoek.

Soorten verkennend onderzoek

Verkennend onderzoek kan grofweg worden onderverdeeld in twee hoofdtypen: primair onderzoek en secundair onderzoek. Elk type biedt unieke benaderingen voor het verzamelen van informatie en inzichten, die onderzoekers helpen bij hun zoektocht naar begrip en ontdekking.

Primair onderzoek

Bij primair onderzoek worden originele gegevens rechtstreeks bij de bron verzameld. Dit type onderzoek wordt uitgevoerd door de onderzoeker of het onderzoeksteam en omvat het verzamelen van informatie specifiek voor het doel van de studie in kwestie. Primaire onderzoeksmethoden omvatten enquêtes, interviews, observaties, experimenten en focusgroepen.

  • Enquêtes: Bij enquêtes worden vragenlijsten toegediend of interviews afgenomen om gegevens rechtstreeks van individuen of groepen te verzamelen. 
  • Interviews: Interviews bestaan uit één-op-één gesprekken of gesprekken in kleine groepen met deelnemers om gedetailleerde inzichten en perspectieven te verkrijgen. 
  • Opmerkingen: Bij observationeel onderzoek worden gedragingen, interacties of fenomenen in hun natuurlijke omgeving systematisch geobserveerd en gedocumenteerd. 
  • Experimenten: Experimenten zijn gecontroleerde procedures die ontworpen zijn om hypotheses te testen en oorzaak-en-gevolgrelaties vast te stellen.
  • Focusgroepen: Focusgroepen brengen een kleine groep deelnemers samen om te discussiëren over een specifiek onderwerp. 

Secundair onderzoek

Secundair onderzoek omvat de analyse en synthese van bestaande gegevens en informatie uit verschillende bronnen. Hierbij worden geen nieuwe gegevens rechtstreeks bij deelnemers verzameld, maar wordt gebruik gemaakt van eerder uitgevoerd onderzoek, gepubliceerde literatuur, rapporten, databases en andere openbaar beschikbare bronnen.

  • Literatuurbesprekingen: Bij literatuuronderzoek worden relevante academische en wetenschappelijke publicaties over een specifiek onderwerp bekeken en geanalyseerd.
  • Rapporten en databases: Onderzoekers hebben toegang tot rapporten, enquêtes en databases die zijn samengesteld door overheidsinstellingen, onderzoeksorganisaties of brancheverenigingen. 
  • Online bronnen: Online bronnen, zoals artikelen, blogs, forums en sociale mediaplatforms, kunnen inzicht bieden in actuele discussies, opkomende trends en publieke opinies. 

Voordelen van verkennend onderzoek

Verkennend onderzoek biedt verschillende voordelen die het een waardevolle benadering in het onderzoeksproces maken. Hier zijn enkele belangrijke voordelen van verkennend onderzoek:

  1. Genereert inzichten: Verkennend onderzoek is bijzonder effectief in het genereren van inzichten en het verkrijgen van een dieper begrip van een onderwerp of probleem. Door onderzoekers toe te staan om onbekend terrein te verkennen, brengt het nieuwe perspectieven, patronen en relaties aan het licht die misschien niet eerder zijn herkend of overwogen. Het helpt onderzoekers om zinvolle onderzoeksvragen te formuleren en hypotheses te ontwikkelen voor verder onderzoek.
  2. Flexibiliteit: Verkennend onderzoek is zeer flexibel en aanpasbaar. Het heeft geen starre structuren of vooraf bepaalde hypotheses, waardoor onderzoekers open kunnen staan voor onverwachte bevindingen en hun aanpak kunnen aanpassen als er nieuwe informatie opduikt.
  3. Identificeert hiaten in het onderzoek: Door middel van verkennend onderzoek kunnen onderzoekers hiaten in bestaande kennis of gebieden die nader onderzoek vereisen identificeren. Door de literatuur te bestuderen, voorlopige gegevens te verzamelen en scenario's uit de echte wereld te onderzoeken, kunnen onderzoekers gebieden aanwijzen waar uitgebreider onderzoek nodig is. Dit helpt bij het sturen van toekomstig onderzoek en draagt bij aan het vergroten van de kennis op dit gebied.
  4. Biedt een basis voor verder onderzoek: Verkennend onderzoek legt de basis voor meer gerichte en hypothesedriven onderzoeken. De inzichten en voorlopige bevindingen die door verkennend onderzoek worden verkregen, helpen onderzoekers om hun onderzoeksvragen te verfijnen, hypotheses te ontwikkelen en gerichtere studies te ontwerpen. Het fungeert als een waardevolle eerste stap in het onderzoeksproces en leidt onderzoekers naar meer diepgaande en sluitende studies.
  5. Stimuleert innovatie en creativiteit: Verkennend onderzoek moedigt onderzoekers aan om buiten de gebaande paden te denken en onconventionele ideeën en benaderingen te verkennen. Door onzekerheid en ambiguïteit te omarmen, kunnen onderzoekers nieuwe perspectieven, alternatieve oplossingen en innovatieve concepten ontdekken. Dit bevordert de creativiteit en kan leiden tot baanbrekende ontdekkingen en vooruitgang op verschillende gebieden.
  6. Kosten- en tijdefficiëntie: In vergelijking met andere onderzoeksmethoden kan verkennend onderzoek relatief kosteneffectief en tijdsefficiënt zijn. Het gaat vaak om minder complexe gegevensverzamelingsmethoden en kan worden uitgevoerd met kleinere steekproeven. Dit maakt het een praktische keuze voor onderzoekers met beperkte middelen of tijd.

Nadelen van verkennend onderzoek

Hoewel verkennend onderzoek verschillende voordelen heeft voor het onderzoeksproces, heeft het ook bepaalde beperkingen en potentiële nadelen. Hier volgen enkele belangrijke nadelen van verkennend onderzoek:

  1. Gebrek aan generaliseerbaarheid: Verkennend onderzoek wordt vaak op kleine schaal en met een beperkte steekproefgrootte uitgevoerd. Als gevolg daarvan zijn de bevindingen en inzichten uit verkennend onderzoek mogelijk niet representatief voor de grotere populatie of toepasbaar in bredere contexten. 
  2. Beperkte controle: Verkennend onderzoek wordt gekenmerkt door zijn open karakter, waardoor onderzoekers verschillende perspectieven en onverwachte bevindingen kunnen onderzoeken. Dit gebrek aan controle over variabelen kan het echter uitdagend maken om causale verbanden vast te stellen of definitieve conclusies te trekken. 
  3. Subjectiviteit en vooringenomenheid: Verkennend onderzoek is vaak gebaseerd op kwalitatieve gegevens en subjectieve interpretaties. Onderzoekers kunnen persoonlijke vooroordelen of vooropgezette ideeën hebben die de gegevensverzameling, analyse en interpretatieprocessen kunnen beïnvloeden.
  4. Tijd- en middelenintensief: Het uitvoeren van verkennend onderzoek kan veel tijd en middelen kosten. Het kan uitgebreide literatuuronderzoeken, pilotstudies, interviews of observaties vereisen om voorlopige gegevens te verzamelen en verschillende aspecten van een onderzoeksprobleem te verkennen.
  5. Gebrek aan focus en richting: De open aard van verkennend onderzoek kan soms leiden tot een gebrek aan focus en richting. Zonder specifieke onderzoeksvragen of hypotheses kunnen onderzoekers moeite hebben om duidelijke onderzoeksdoelen vast te stellen of de grenzen van het onderzoek te bepalen.
  6. Beperkte kwantitatieve analyse: Verkennend onderzoek leunt vaak sterk op het verzamelen en analyseren van kwalitatieve gegevens, zoals interviews, observaties of inhoudsanalyses. Hoewel kwalitatieve gegevens rijke inzichten en diepgaand begrip opleveren, lenen ze zich niet zo gemakkelijk voor kwantitatieve analyse of statistische generalisatie. 

Stappen om verkennend onderzoek uit te voeren

Hoewel de exacte stappen kunnen variëren afhankelijk van de aard van het onderzoek, zijn hier enkele belangrijke stappen die vaak worden genomen bij het uitvoeren van verkennend onderzoek:

Het probleem identificeren

De eerste stap bij het uitvoeren van verkennend onderzoek is het duidelijk identificeren en definiëren van het onderzoeksprobleem of onderwerp van interesse. Dit omvat het begrijpen van de context, achtergrond en bestaande kennis met betrekking tot het probleem. Het is essentieel om relevante literatuur te bestuderen, eerdere onderzoeken te verkennen en hiaten of gebieden te identificeren die verder onderzocht moeten worden. Door het probleem te begrijpen, kunnen onderzoekers een basis leggen voor hun verkennend onderzoek en de focus van hun onderzoek bepalen.

Hypothese creëren

Hoewel verkennend onderzoek een open einde heeft en geen specifieke hypotheses vereist, kan het opstellen van voorlopige hypotheses of onderzoeksvragen een startpunt zijn voor onderzoek. Deze hypotheses of vragen fungeren als leidende principes of richtingen voor het onderzoeksproces. Ze moeten breed en flexibel zijn, zodat exploratie en ontdekking mogelijk zijn. Hypothesen kunnen worden afgeleid van bestaande theorieën, observaties of persoonlijke inzichten. Ze dienen als kader voor het genereren van ideeën, het verkennen van verschillende invalshoeken en het sturen van het onderzoek naar zinvolle bevindingen.

Selecteer het monster

Onderzoekers moeten de steekproef of deelnemers voor hun verkennend onderzoek bepalen. De steekproef moet zodanig worden geselecteerd dat deze representatief is voor de populatie of de groep van belang. Afhankelijk van de onderzoeksbenadering kunnen steekproeftechnieken zoals aselecte steekproeftrekking, doelgerichte steekproeftrekking of sneeuwbalsteekproeftrekking worden gebruikt. De selectie van een geschikte steekproef is cruciaal om ervoor te zorgen dat de bevindingen representatief zijn en toepasbaar op de bredere populatie.

Verder onderzoek doen

Zodra het probleem is geïdentificeerd en de eerste hypotheses of onderzoeksvragen zijn vastgesteld, kunnen onderzoekers verder onderzoek doen. Hierbij worden verschillende onderzoeksmethoden gebruikt om relevante gegevens te verzamelen en inzichten te verwerven. Onderzoekers kunnen een combinatie van primaire en secundaire onderzoeksmethoden gebruiken, zoals enquêtes, interviews, observaties, literatuuronderzoek of gegevensanalyse, om verschillende aspecten van het probleem te onderzoeken. De verzamelde gegevens helpen onderzoekers om een dieper inzicht te krijgen, patronen te identificeren en nieuwe inzichten te genereren die bijdragen aan de verkenning van het onderzoeksprobleem.

Gegevens verzamelen en analyseren

Het verzamelen van gegevens is een belangrijke stap in verkennend onderzoek. Onderzoekers moeten relevante gegevens verzamelen met behulp van de gekozen onderzoeksmethoden, of het nu gaat om het houden van interviews, het afnemen van enquêtes, het doen van observaties of het bestuderen van bestaande literatuur. Zodra de gegevens zijn verzameld, moeten onderzoekers deze analyseren met behulp van geschikte kwalitatieve of kwantitatieve analysetechnieken. Dit kan codering van kwalitatieve gegevens inhouden, thematische analyse of beschrijvende statistische analyse.

Bevindingen interpreteren

Na het analyseren van de gegevens moeten onderzoekers de bevindingen interpreteren binnen de context van het onderzoeksprobleem. Dit omvat het identificeren van opkomende thema's, patronen of trends en het begrijpen van de gegevens in relatie tot de oorspronkelijke onderzoeksvragen of hypothesen. Onderzoekers moeten de bevindingen kritisch evalueren, ze vergelijken met bestaande literatuur en alternatieve verklaringen of interpretaties overwegen.

Resultaten rapporteren en verspreiden

De laatste stap bij het uitvoeren van verkennend onderzoek is het rapporteren van de bevindingen en het verspreiden van de resultaten. Onderzoekers moeten een duidelijk en beknopt rapport schrijven met een inleiding, methoden, bevindingen en discussie. Het rapport moet de verkregen inzichten, beperkingen van het onderzoek en mogelijke implicaties voor verder onderzoek benadrukken. Onderzoekers kunnen hun bevindingen ook presenteren op conferenties, publiceren in academische tijdschriften of hun resultaten delen met relevante belanghebbenden of de bredere gemeenschap.

Voorbeelden van verkennende onderzoeksvragen

Hier volgen enkele voorbeelden van verkennende onderzoeksvragen in verschillende contexten: 

Vragen over een nieuw product of dienst

  • Wat zijn de potentiële toepassingen en voordelen van ons nieuwe product/dienst?
  • Hoe verhoudt ons nieuwe product/dienst zich tot bestaande alternatieven op de markt?
  • Wat zijn de belangrijkste kenmerken en functionaliteiten die klanten zouden waarderen in ons nieuwe product/dienst?
  • Hoe zien klanten de waardepropositie van ons nieuwe product/dienst?
  • Wat zijn de mogelijke barrières of uitdagingen bij het op de markt brengen van ons nieuwe product/dienst?

Vragen over een doelmarkt

  • Wat zijn de demografische kenmerken en psychografische profielen van onze doelmarkt?
  • Wat zijn de behoeften, voorkeuren en gedragingen van onze doelmarkt?
  • Hoe percipieert onze doelmarkt momenteel vergelijkbare producten/diensten en hoe gaat ze ermee om?
  • Wat zijn de belangrijkste drijfveren en beïnvloeders van aankoopbeslissingen binnen onze doelmarkt?
  • Zijn er onaangeboorde segmenten of nichemarkten binnen onze doelmarkt die we moeten verkennen?

Vragen over een nieuwe zakelijke mogelijkheid

  • Wat zijn de markttrends en -dynamiek met betrekking tot de nieuwe zakelijke kansen?
  • Wat zijn de potentiële klantsegmenten en de marktvraag voor de nieuwe zakelijke opportuniteit?
  • Wat is het concurrentielandschap en wat zijn de potentiële uitdagingen in verband met de nieuwe zakelijke opportuniteit?
  • Wat zijn de regelgevende of wettelijke overwegingen die moeten worden aangepakt voor de nieuwe zakelijke opportuniteit?
  • Wat zijn de potentiële risico's en beloningen in verband met het nastreven van de nieuwe zakelijke kans?

Vragen over een potentiële klantenkring

  • Wie zijn de potentiële klanten voor ons product of onze dienst?
  • Wat zijn de belangrijkste behoeften, pijnpunten en wensen van onze potentiële klanten?
  • Hoe vervullen potentiële klanten momenteel hun behoeften of hoe pakken ze hun pijnpunten aan?
  • Wat zijn de potentiële kanalen of contactpunten om onze potentiële klanten te bereiken en met hen in contact te komen?
  • Wat zijn de potentiële barrières of motivaties voor potentiële klanten om ons product of onze dienst te gebruiken?

Tips voor het schrijven van goede verkennende vragen

Nu je een aantal voorbeelden van verkennende onderzoeksvragen hebt geleerd, is het tijd om na te denken over hoe je goede verkennende vragen opstelt. Het schrijven van effectieve verkennende vragen is essentieel voor het uitvoeren van grondig en inzichtelijk onderzoek. Hier zijn enkele tips om je te helpen sterke verkennende vragen te maken:

  • Gebruik open vragen om gedetailleerde antwoorden aan te moedigen en ja/nee vragen te vermijden.
  • Houd een neutrale toon aan en vermijd veronderstellingen om onbevooroordeelde informatie te verzamelen.
  • Focus op "wat" en "hoe" om beschrijvende en reflectieve antwoorden van deelnemers te krijgen.
  • Houd je vragen beknopt en gemakkelijk te begrijpen, vermijd complexiteit.
  • Zorg ervoor dat je vragen aansluiten bij je onderzoeksdoel en context voor relevantie.
  • Test je vragen vooraf met een kleine groep en verfijn ze op basis van feedback.
  • Omarm het iteratieve karakter van verkennend onderzoek en verfijn je vragen naarmate er inzichten ontstaan.

Verkennend vs Verklarend Onderzoek

Verkennend onderzoek en verklarend onderzoek zijn twee verschillende benaderingen op het gebied van onderzoek. Verkennend onderzoek wordt uitgevoerd om in relatief onontgonnen of slecht begrepen onderwerpen te duiken, waarbij gebruik wordt gemaakt van open en flexibele methoden zoals interviews, observaties en literatuuronderzoek. Het doel is om nieuwe ideeën, patronen of richtingen voor verder onderzoek te genereren zonder te starten met vooraf gedefinieerde hypotheses. 

Verklarend onderzoek daarentegen probeert oorzaak-en-gevolgrelaties vast te stellen en de verbanden tussen variabelen te verklaren. Het maakt gebruik van gestructureerde kwantitatieve methoden zoals experimenten, enquêtes of statistische analyse om hypotheses te testen en te verifiëren die zijn afgeleid van bestaande theorieën of voorafgaand verkennend onderzoek. Verklarend onderzoek vereist grotere steekproeven en wordt uitgevoerd na een eerste verkenning of wanneer er voldoende begrip is om specifieke hypothesen te formuleren. 

Deze twee benaderingen dienen verschillende doelen in het onderzoeksproces, waarbij verkennend onderzoek de weg vrijmaakt voor een dieper begrip en verklarend onderzoek verklaringen geeft en relaties valideert.

Gegevens analyseren van verkennend onderzoek

Bij het analyseren van gegevens uit verkennend onderzoek moeten onderzoekers rekening houden met het volgende:

  • Kwalitatieve gegevensanalyse: Kwalitatieve gegevens ordenen en interpreteren door thema's en patronen te identificeren uit interviews of focusgroepen.
  • Kwantitatieve gegevensanalyse: Statistische methoden gebruiken om kwantitatieve gegevens uit enquêtes of vragenlijsten te analyseren, zodat relaties en patronen zichtbaar worden.
  • Triangulatie: Combineer meerdere gegevensbronnen of methoden om bevindingen te valideren en de betrouwbaarheid te vergroten.
  • Iteratieve analyse: Voortdurend gegevens bekijken en verfijnen, onderzoeksvragen herzien en extra gebieden verkennen voor diepere inzichten.
  • Interpretatie en synthese: Bevindingen interpreteren binnen de onderzoekscontext, resultaten synthetiseren en conclusies trekken.
  • Rapporteren: Bevindingen vastleggen in een onderzoeksrapport, inclusief visuele weergaven voor een beter begrip.

Door gegevens uit verkennend onderzoek zorgvuldig te analyseren met behulp van geschikte kwalitatieve en kwantitatieve technieken, kunnen onderzoekers waardevolle inzichten verwerven, nieuwe perspectieven blootleggen en bijdragen aan de kennis in hun vakgebied.

Visueel aantrekkelijke cijfers voor je onderzoek

Met een focus op het produceren van hoogwaardige en publicatieklare cijfers, Mind the Graph zorgt ervoor dat onderzoekers hun visuals eenvoudig kunnen delen en exporteren in verschillende formaten, zodat ze naadloos kunnen worden geïntegreerd in wetenschappelijke papers, presentaties of posters. Door het visuele ontwerp te vereenvoudigen en handige opties voor het delen aan te bieden, stelt Mind the Graph onderzoekers in staat om hun werk met impact en professionaliteit te presenteren.

microbiologie
logo aanmelden

Abonneer u op onze nieuwsbrief

Exclusieve inhoud van hoge kwaliteit over effectieve visuele
communicatie in de wetenschap.

- Exclusieve gids
- Ontwerp tips
- Wetenschappelijk nieuws en trends
- Handleidingen en sjablonen